Sosyal girişimcilik nedir?
- Hale Acun Aydın
- 11 Haz
- 2 dakikada okunur
Dünyayı değiştirmek isteyenlerin sahnesinde birkaç yıldır aynı heyecanla yerimi alıyorum: İbrahim Bodur Sosyal Girişimcilik Ödül Töreni.
Bu ödüller, yalnızca birer plaket ya da sahne anı değil. Toplumsal sorunlara cesaretle yaklaşan insanların, çözüm üretmeye adanmış ekiplerin ve umudu örgütleyen girişimcilerin kutlandığı bir buluşma. Ve her yıl, bu ödüller bana bir kez daha şunu hatırlatıyor: Girişimcilik, yalnızca kâr odaklı değil; aynı zamanda insan, doğa ve topluluk odaklı da olabilir.

Sosyal Girişimcilik Nedir?
Sosyal girişimcilik, toplumsal sorunları merkezine alan, kârın yanı sıra etkisiyle de değer yaratan bir yaklaşım. Eğitimde eşitsizlik, çevresel krizler, kadın istihdamı, erişilebilirlik gibi konular sosyal girişimcilerin odağında yer alıyor. Amaç yalnızca sorunları hafifletmek değil; sistemleri dönüştürmek.
Bir sosyal girişimci, çözüm ürettiği alanın içinde büyüyen bir değişim yaratıyor. Ve bu değişim; iş birliği, empati, tasarım, teknoloji ve bazen yalnızca iyi niyetle şekilleniyor.
Yıllar İçinden Umut Veren Girişimler
2021’in Kazananları:
Kadınların Elinden: Anadolu’daki kadın üreticilerin el emeği ürünlerini Türkiye’nin dört bir yanına ulaştırıyor.
Nivogo: Döngü dışına çıkmış tekstil ürünlerini onarıp, yeniden sisteme kazandırıyor.
Erişilebilir Her Şey: İş yerlerini daha kapsayıcı ve erişilebilir hale getirmeyi amaçlıyor.
Fazla Gıda & Gıdanı Kurtar Derneği: Gıda israfını önlemek için restoranlar ve otellerle iş birliği yapıyor.
Finalistler arasında This is Mana, Moritoys, Onaranlar Kulübü gibi ilham verici girişimler de vardı.
2022’de Öne Çıkanlar:
Esmiyor: İklim krizine dair yayın yapan bir podcast serisi.
UP School: Teknolojide kadın rol modeller yetiştirmeyi amaçlayan bir eğitim girişimi.
Biriktir: Çevre dostu alışkanlıklar kazandırmak için uygulama geliştiriyor.
Yargıcı x This is Mana: Kadın kooperatifleriyle çalışarak döngüsel moda uygulamaları geliştiriyor.
Bu yılki başvuruların %59’u kadın kuruculara aitti. Bu oran bile tek başına umut verici.
2023’te Öne Çıkanlar:
Mimbiosis, tekstil atıklarını %100 biyolojik olarak parçalanabilen, karbon negatif ve sürdürülebilir miselyum bazlı biyomalzemelere geri dönüştürüyor
PoiLabs, görme engelliler ve az görenlerin hayata daha eşit katılmaları için erişilebilirliği artıran bir iç mekan navigasyon teknolojisi sunuyor
adesso Turkey iş birliğiyle SistersLab, afetten etkilenen yazılımcı gençlerin güçlenmesi ve istihdama erişimi projesini hayata geçiriyor
Son olarak Milu ise bireylerin, şirketlerin, derneklerin ve belediyelerin bir arada çevremizdeki sorunları çözdüğü bir sosyal medya uygulaması.
2024’te Öne Çıkanlar:
HARCY; kategorisinde polyester atığını polyester yününe dönüştürerek atık sorununun önüne geçmeyi amaçlıyorlar.
BLUEIT: akıllı su yönetim platformu ile sanayi tesislerinde su israfını azaltmayı hedefliyorlar. Tohum Otizm Vakfı iş birliğiyle otizmli çocukları da faydalanıcı skalasına alan MORITOYS: okul öncesi için cinsiyet ayrımı gözetmeyen, yaratıcılığı destekleyen eğitici ve eğlenceli oyuncaklar tasarlıyor
OVERCAMP engelli bireylerin yazılım ve tasarım başta olmak üzere teknik beceri setlerini artırmayı, böylece onları iş piyasalarına entegre etmeyi hedefleyiyor.
2025’in Kazananları:
Brick-Up: Lego ile özel gruplara yönelik erişilebilir eğitim materyalleri tasarlıyor.
Hadi İşaret: İşaret dili farkındalığını artıran öğrenme araçları geliştiriyor.
Hummingdrone: Güneş enerji santrallerinin denetimini drone ve yapay zeka ile dijitalleştiriyor.
KEÇİ: Bilim ve tasarımı buluşturarak dezavantajlı çocuklara interaktif eğitim kitleri sunuyor.
Amanos x Migros: Mağaza içinde gıdaları kurutarak israfı önleyen sistemler kuruyor.
Gelecek yılların katılımcılarını şimdiden merakla bekliyorum.
Comments